Bạn có người nhà mắc bệnh Crohn và bạn muốn tìm hiểu xem bệnh Crohn là gì? Theo dõi bài viết dưới đây để nắm bắt thêm thông tin nhé!
Bệnh Crohn là gì?
Bệnh Crohn còn gọi là viêm ruột mạn tính từng vùng (IBD), là một bệnh tự miễn gây ra tình trạng viêm mãn tính ở đường tiêu hóa. Bệnh có thể ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận nào từ miệng đến hậu môn, nhưng thường gặp nhất ở đoạn cuối ruột non (hồi tràng) và đại tràng.
Khác với các bệnh nhiễm trùng đường tiêu hóa thông thường, bệnh Crohn không phải do vi khuẩn hay virus gây ra mà là do hệ thống miễn dịch tấn công nhầm các tế bào khỏe mạnh trong cơ thể. Việc tấn công này dẫn đến viêm loét, thường không liên tục dọc theo đường tiêu hóa.
Triệu chứng của bệnh Crohn là gì?
Triệu chứng của bệnh Crohn có thể từ nhẹ đến nặng và có thể bao gồm:
- Đau bụng, thường ở vùng bụng dưới bên phải
- Tiêu chảy, có thể nặng nề và chứa máu hoặc chất nhầy
- Mệt mỏi
- Giảm cân
- Sốt
- Mất thèm ăn
- Buồn nôn và nôn mửa
- Loét miệng
Bệnh Crohn có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:
- Hẹp ruột: Viêm do bệnh Crohn có thể khiến các phần của ruột bị hẹp lại, gây khó khăn trong việc trao đổi chất của người bệnh.
- Tắc ruột: Tắc ruột xảy ra khi thức ăn không thể di chuyển qua ruột. Đây là một tình trạng y tế khẩn cấp cần được điều trị ngay lập tức.
- Áp xe: Viêm do bệnh Crohn có thể dẫn đến hình thành các áp xe trong ruột hoặc các cơ quan lân cận.
- Ung thư ruột già: Bệnh nhân Crohn có nguy cơ mắc ung thư ruột già cao hơn người bình thường.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh Crohn là gì?
Nguyên nhân chính xác của bệnh Crohn vẫn còn là một bí ẩn. Các nhà khoa học cho rằng căn bệnh phát triển từ nhiều yếu tố sau đây:
Hệ thống miễn dịch
Giả thuyết phổ biến nhất cho rằng bệnh Crohn do một phản ứng miễn dịch bất thường gây ra. Khi hệ thống miễn dịch khỏe mạnh hoạt động bình thường, nó sẽ bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn và virus có hại. Tuy nhiên, ở những người mắc bệnh Crohn, hệ thống miễn dịch nhầm lẫn các tế bào khỏe mạnh trong đường tiêu hóa là kẻ thù và tấn công chúng. Việc tấn công này dẫn đến viêm và loét, gây ra các triệu chứng của bệnh Crohn.
Di truyền
Bệnh Crohn có xu hướng di truyền trong gia đình. Nếu bạn có cha mẹ, anh chị em hoặc con cái mắc bệnh Crohn, bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người bình thường. Tuy nhiên, việc mang gen bệnh Crohn không có nghĩa là bạn chắc chắn sẽ mắc bệnh.
Môi trường
Một số yếu tố môi trường có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Crohn, bao gồm:
- Hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh Crohn và khiến bệnh trở nên nặng hơn.
- Chế độ ăn uống: Một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn uống nhiều chất béo bão hòa và thịt đỏ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Crohn.
- Thuốc kháng sinh: Việc sử dụng một số loại thuốc kháng sinh có thể làm thay đổi vi khuẩn đường ruột và góp phần vào sự phát triển của bệnh Crohn.
- Stress: Stress có thể làm nặng thêm các triệu chứng của bệnh Crohn, nhưng không phải là nguyên nhân gây bệnh.
Hiện tại, không có cách nào để ngăn ngừa bệnh Crohn. Tuy nhiên, việc điều trị sớm và hiệu quả có thể giúp kiểm soát các triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Chẩn đoán bệnh Crohn như thế nào?
Chẩn đoán chính xác bệnh Crohn là bước quan trọng để người bệnh nhận được phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả. Quá trình chẩn đoán thường bao gồm các bước sau:
Tham khảo ý kiến bác sĩ
Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh lý, triệu chứng hiện tại, thói quen sinh hoạt và các yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh Crohn. Việc chia sẻ thông tin cởi mở và chính xác sẽ giúp bác sĩ có cái nhìn toàn diện về tình trạng sức khỏe của bạn và đưa ra hướng chẩn đoán phù hợp.
Thực hiện các xét nghiệm
Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm công thức máu có thể giúp phát hiện tình trạng thiếu máu do tiêu chảy hoặc chảy máu đường tiêu hóa.
- Xét nghiệm CRP (protein phản ứng C) và ESR (tốc độ lắng máu) có thể giúp đánh giá mức độ viêm trong cơ thể.
- Xét nghiệm tìm kháng thể chống lại các vi khuẩn và virus có thể giúp loại trừ các nguyên nhân nhiễm trùng khác.
Xét nghiệm phân
- Xét nghiệm máu ẩn trong phân có thể giúp phát hiện dấu hiệu chảy máu vi thể trong đường tiêu hóa.
- Xét nghiệm phân tìm vi khuẩn và ký sinh trùng có thể giúp loại trừ các nguyên nhân gây tiêu chảy do nhiễm trùng.
Chẩn đoán hình ảnh
Nội soi đại tràng
Đây là phương pháp chẩn đoán trực tiếp, cho phép bác sĩ quan sát bên trong đại tràng và lấy mẫu sinh thiết để kiểm tra dưới kính hiển vi. Nội soi đại tràng có thể giúp phát hiện các tổn thương đặc trưng của bệnh Crohn như loét, sưng, hẹp lòng ruột.
Chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI). Các phương pháp hình ảnh này giúp bác sĩ đánh giá mức độ lan rộng của bệnh, phát hiện các biến chứng như tắc ruột, áp xe hoặc rò ruột.
Nội soi viên nang
Phương pháp này sử dụng viên nang nhỏ có gắn camera để thu thập hình ảnh ruột non. Nội soi viên nang đặc biệt hữu ích khi các phương pháp chẩn đoán khác không thể tiếp cận được ruột non.
Sinh thiết
Việc lấy mẫu mô từ ruột non hoặc đại tràng để kiểm tra dưới kính hiển vi là một phần quan trọng trong chẩn đoán bệnh Crohn. Phân tích mô sinh thiết có thể giúp bác sĩ:
- Xác nhận sự hiện diện của các tế bào viêm đặc trưng của bệnh Crohn.
- Loại trừ các nguyên nhân khác gây viêm ruột như viêm loét đại tràng.
- Xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Đánh giá tổng thể
Dựa trên kết quả của các xét nghiệm và sinh thiết, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán bệnh Crohn và xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh. Việc đánh giá tổng thể cũng giúp bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.
Phương pháp điều trị bệnh Crohn
Mặc dù bệnh Crohn không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng việc điều trị kịp thời có thể giúp người bệnh kiểm soát tốt các triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống và ngăn ngừa biến chứng. Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị khác nhau được áp dụng cho bệnh Crohn, bao gồm:
Thuốc
- Thuốc chống viêm: Nhóm thuốc này giúp giảm viêm, nguyên nhân chính gây ra các triệu chứng của bệnh Crohn. Một số loại thuốc chống viêm thường được sử dụng bao gồm corticosteroids, 5-aminosalicylates (5-ASAs) và thuốc ức chế miễn dịch.
- Kháng sinh: Kháng sinh có thể được sử dụng để điều trị các biến chứng do vi khuẩn, chẳng hạn như áp xe hoặc rò.
- Thuốc chống tiêu chảy: Loperamide có thể giúp kiểm soát tiêu chảy nhẹ đến trung bình.
- Thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen (Tylenol) có thể được sử dụng để giảm đau nhẹ. Tuy nhiên, cần tránh sử dụng các loại thuốc giảm đau không steroid (NSAIDs) như ibuprofen hoặc naproxen vì chúng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm.
- Bổ sung vitamin và khoáng chất: Bệnh Crohn có thể dẫn đến thiếu hụt một số vitamin và khoáng chất quan trọng, chẳng hạn như vitamin B12, sắt, canxi và vitamin D. Bác sĩ có thể kê đơn vitamin hoặc khoáng chất bổ sung để bù đắp những thiếu hụt này.
Liệu pháp dinh dưỡng
- Chế độ ăn uống: Một số loại thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh Crohn. Do đó, việc điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp có thể giúp kiểm soát bệnh. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể tư vấn cho bạn chế độ ăn uống phù hợp.
- Dinh dưỡng đường tĩnh mạch: Nếu bạn không thể ăn hoặc hấp thu đủ chất dinh dưỡng qua đường tiêu hóa, bạn cần được cung cấp dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch.
Phẫu thuật
Phẫu thuật có thể được cân nhắc trong một số trường hợp, chẳng hạn như:
- Tắc ruột do hẹp ruột.
- Rò ruột.
- Chảy máu dai dẳng.
- Ung thư ruột già.
Liệu pháp tâm lý
Bệnh Crohn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của người bệnh. Liệu pháp tâm lý có thể giúp bạn đối phó với căng thẳng, lo lắng và trầm cảm.
Cách kiểm soát bệnh Crohn hiệu quả
Sau khi đã tìm hiểu bệnh Crohn là gì thì tiếp theo đây chúng tôi sẽ chia sẻ cho bạn cách kiểu soát căn bệnh này hiệu quả. Mặc dù không có cách nào để ngăn ngừa hoàn toàn bệnh Crohn, nhưng bạn có thể thực hiện một số thay đổi trong lối sống và chế độ ăn uống để kiểm soát các triệu chứng, giảm nguy cơ bùng phát và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Chế độ ăn uống
Lưu ý thực phẩm
- Theo dõi các thực phẩm khiến bạn khó chịu và loại bỏ chúng khỏi chế độ ăn uống.
- Hạn chế các sản phẩm từ sữa, thực phẩm nhiều chất béo, đồ uống có ga, rượu bia và caffeine.
- Cố gắng ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ba bữa chính lớn.
- Uống nhiều nước để tránh mất nước do tiêu chảy.
Bổ sung vitamin và khoáng chất
Bệnh Crohn có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu vitamin và khoáng chất của cơ thể. Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc bổ sung vitamin tổng hợp hoặc các chất dinh dưỡng cụ thể.
Lối sống
- Bỏ hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh Crohn và khiến bệnh trở nên nặng hơn. Bỏ thuốc lá là một trong những điều quan trọng nhất bạn có thể làm để cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Giữ tinh thần thoải mái: Căng thẳng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh Crohn. Hãy tìm cách để thư giãn và giảm căng thẳng, chẳng hạn như yoga hoặc thiền.
- Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc rất quan trọng để duy trì sức khỏe tổng thể và giúp cơ thể chống lại bệnh tật.
- Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất có thể giúp cải thiện sức khỏe tiêu hóa, giảm căng thẳng và nâng cao tinh thần. Tuy nhiên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện nào mới.
Duy trì cân nặng hợp lý
Việc giảm cân hoặc duy trì cân nặng hợp lý có thể giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh Crohn ở một số người.
Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ
Tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị của bác sĩ, bao gồm cả việc sử dụng thuốc đúng giờ, đúng liều lượng và đúng cách.
Khám sức khỏe định kỳ
Đi khám bác sĩ thường xuyên để theo dõi tình trạng bệnh và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết.
Kết quả
Trên đây chúng tôi đã giúp bạn giải đáp giúp bạn bệnh Crohn là gì cùng những thông tin có liên quan. Cảm ơn các bạn đã theo dõi và hẹn mọi người trong những bài viết tiếp theo.
Xem thêm: