Bạch cầu là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng và các tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, khi số lượng bạch cầu trong máu vượt quá mức bình thường, có thể đây là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Vậy bạch cầu cao là bệnh gì, nguyên nhân và cách xử lý như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin chi tiết để bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này.
Bạch cầu cao là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị
Bạch cầu cao là gì?
Bạch cầu, hay còn gọi là tế bào trắng, là một loại tế bào máu đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn, virus, nấm và các chất lạ. Ở người bình thường, số lượng bạch cầu dao động từ 4.000 – 11.000 tế bào/mm³ máu.
Khi chỉ số bạch cầu vượt quá ngưỡng này, tình trạng được gọi là bạch cầu cao (leukocytosis). Điều này không phải lúc nào cũng là vấn đề, nhưng nếu kéo dài hoặc đi kèm với các triệu chứng bất thường, đây có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý nguy hiểm.
Bạch cầu cao là gì?
Nguyên nhân gây bạch cầu cao
Bạch cầu cao có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả các tình trạng sinh lý và bệnh lý.
Nguyên nhân sinh lý
- Hoạt động thể chất mạnh: Tập luyện cường độ cao hoặc stress tạm thời có thể làm tăng số lượng bạch cầu.
- Mang thai: Phụ nữ mang thai thường có mức bạch cầu cao hơn để bảo vệ cơ thể và thai nhi khỏi nhiễm trùng.
- Phản ứng dị ứng: Cơ thể phản ứng lại các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, thực phẩm hoặc thuốc.
Nguyên nhân bệnh lý
- Nhiễm trùng: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến bạch cầu tăng cao. Các bệnh nhiễm khuẩn như viêm phổi, viêm họng, viêm đường tiết niệu thường đi kèm với hiện tượng này.
- Bệnh bạch cầu (Leukemia): Đây là một loại ung thư máu khiến cơ thể sản sinh quá nhiều bạch cầu bất thường.
- Rối loạn tủy xương: Một số bệnh lý liên quan đến tủy xương như hội chứng tăng sinh tủy có thể làm tăng số lượng bạch cầu.
- Viêm mãn tính: Các bệnh như lupus, viêm khớp dạng thấp hoặc viêm ruột cũng có thể dẫn đến bạch cầu cao.
- Phản ứng với thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là corticosteroid, có thể kích thích sản sinh bạch cầu.
- Chấn thương hoặc phẫu thuật: Cơ thể tăng bạch cầu để phản ứng lại tình trạng tổn thương hoặc viêm nhiễm.
Nguyên nhân gây bạch cầu cao
Triệu chứng khi bạch cầu cao
Tăng bạch cầu thường không gây ra triệu chứng rõ ràng nếu mức tăng nhẹ. Tuy nhiên, khi số lượng bạch cầu tăng cao đáng kể, cơ thể có thể biểu hiện các triệu chứng như:
- Mệt mỏi, suy nhược: Do cơ thể phải hoạt động nhiều để chống lại tác nhân gây bệnh.
- Sốt: Đây là dấu hiệu phổ biến của nhiễm trùng hoặc viêm.
- Chóng mặt hoặc khó thở: Xảy ra khi máu đặc hơn do số lượng bạch cầu tăng cao.
- Sưng hạch bạch huyết: Đặc biệt là ở cổ, nách hoặc bẹn.
- Đau xương và khớp: Thường gặp ở những người bị các bệnh về máu như leukemia.
Chẩn đoán bạch cầu cao
Để xác định nguyên nhân gây tăng bạch cầu, bác sĩ thường yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm máu: Đo số lượng và loại bạch cầu trong máu.
- Sinh thiết tủy xương: Được thực hiện nếu nghi ngờ bệnh lý liên quan đến tủy xương.
- Các xét nghiệm hình ảnh: Như chụp X-quang, siêu âm hoặc CT scan để tìm kiếm ổ viêm hoặc nhiễm trùng.
- Xét nghiệm vi sinh: Để phát hiện các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus hoặc nấm.
Chẩn đoán bạch cầu cao
Điều trị bạch cầu cao
Phương pháp điều trị bạch cầu cao phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.
Điều trị nguyên nhân
- Nhiễm trùng: Sử dụng kháng sinh hoặc thuốc kháng virus tùy theo loại nhiễm trùng.
- Ung thư máu: Các phương pháp như hóa trị, xạ trị hoặc ghép tủy xương có thể được chỉ định.
- Rối loạn miễn dịch: Dùng thuốc ức chế miễn dịch hoặc corticosteroid để giảm viêm và điều chỉnh hệ thống miễn dịch.
Chăm sóc hỗ trợ
- Uống đủ nước: Đảm bảo cơ thể không bị mất nước, đặc biệt trong trường hợp sốt cao.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng.
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Tránh hoạt động quá sức để cơ thể có thời gian hồi phục.
Điều trị bạch cầu cao
Phòng ngừa tình trạng bạch cầu cao
Để hạn chế nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tăng bạch cầu, bạn có thể áp dụng một số biện pháp phòng ngừa sau:
- Duy trì lối sống lành mạnh: Tập thể dục thường xuyên, ăn uống cân bằng và ngủ đủ giấc.
- Tiêm phòng đầy đủ: Đặc biệt là các loại vắc-xin phòng bệnh cúm, viêm phổi và viêm gan.
- Giữ vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên và tránh tiếp xúc với các tác nhân gây nhiễm trùng.
- Đi khám sức khỏe định kỳ: Để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh tiềm ẩn.
Tăng bạch cầu có thể là một phản ứng bình thường của cơ thể trước những tác nhân gây bệnh, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm. Hiểu rõ bạch cầu cao là bệnh gì, nguyên nhân và cách điều trị sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào đáng lo ngại, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
