Bệnh gout là một loại viêm khớp gây đau đớn, đặc biệt là ở các khớp như ngón chân, mắt cá, đầu gối và cổ tay. Nguyên nhân chính gây ra gout là do sự tích tụ axit uric trong máu, hình thành các tinh thể urat tại khớp. Một chế độ ăn uống phù hợp là cách hỗ trợ giảm các cơn đau do gout gây ra, đồng thời ngăn ngừa bệnh tái phát. Vậy người bệnh gout kiêng gì? Hãy cùng tìm hiểu những thực phẩm nên tránh và cách xây dựng chế độ ăn lành mạnh cho người mắc bệnh gout.
Thực phẩm giàu Purin – Nguyên nhân tăng Axit Uric
Purin là một hợp chất có mặt trong nhiều loại thực phẩm. Khi tiêu thụ, purin sẽ phân giải thành axit uric – yếu tố chính gây ra bệnh gout. Vì vậy, việc tránh những thực phẩm giàu purin là rất quan trọng.
- Hải sản: Hải sản như tôm, cua, cá hồi, cá ngừ chứa hàm lượng purin cao. Những thực phẩm này có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu, gây đau đớn và sưng tấy các khớp.
- Thịt đỏ: Thịt bò, thịt cừu, và thịt heo là các nguồn giàu purin và không nên có mặt trong chế độ ăn của người bệnh gout. Đặc biệt, nội tạng động vật như gan, thận và não chứa hàm lượng purin rất cao.
- Gia cầm: Mặc dù ít phổ biến hơn, thịt gà và các loại thịt gia cầm khác cũng có chứa purin. Tuy nhiên, mức độ purin trong thịt gia cầm thấp hơn so với thịt đỏ, do đó người bệnh gout có thể tiêu thụ với lượng nhỏ.
Các loại đồ uống có cồn và caffeine
Đồ uống có cồn là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến tình trạng gout trở nên nghiêm trọng hơn. Cồn làm tăng sản sinh axit uric, đồng thời làm giảm khả năng bài tiết axit uric qua thận.
- Rượu bia: Trong quá trình tiêu hóa, bia sản sinh ra purin và làm tăng nồng độ axit uric trong máu. Rượu vang cũng là một loại đồ uống cần hạn chế.
- Caffeine: Caffeine có thể gây mất nước, dẫn đến việc cơ thể khó khăn trong việc thải axit uric qua thận. Người bệnh gout nên hạn chế uống cà phê, trà và các loại nước có chứa caffeine.
Thực phẩm giàu đường – Ảnh hưởng đến sức khỏe
Đường và các loại thực phẩm giàu đường không chỉ gây béo phì mà còn ảnh hưởng đến sự tích tụ axit uric trong cơ thể.
- Nước ngọt có ga và nước ép công nghiệp: Những loại nước này chứa fructose cao, có thể làm tăng axit uric. Người bệnh gout cần hạn chế tiêu thụ nước ngọt, nước có gas và các loại nước trái cây chế biến sẵn.
- Bánh kẹo và đồ ăn nhanh: Bánh ngọt, kẹo, và các sản phẩm chứa đường tinh luyện có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người bệnh gout. Những loại thực phẩm này không chỉ gây tăng cân mà còn cản trở quá trình bài tiết axit uric.
Các loại đồ ăn chứa chất béo bão hòa
Chất béo bão hòa làm tăng nguy cơ béo phì và gây khó khăn cho quá trình xử lý axit uric trong cơ thể.
- Sản phẩm từ sữa béo: Sữa nguyên kem, bơ, kem, phô mai chứa nhiều chất béo bão hòa. Thay vào đó, người bệnh gout nên chọn sữa không béo hoặc sữa ít béo.
- Đồ ăn chiên rán: Đồ ăn chiên rán và các món ăn chứa nhiều dầu mỡ làm tăng nguy cơ bị gout tái phát. Các món ăn như gà rán, khoai tây chiên chứa nhiều chất béo và calo, không tốt cho người mắc gout.
Những thực phẩm tốt cho người bệnh Gout
Người bệnh gout không chỉ cần kiêng khem mà còn phải bổ sung các thực phẩm hỗ trợ giảm nồng độ axit uric trong máu. Một số loại thực phẩm có thể giúp giảm thiểu nguy cơ tái phát gout và cải thiện sức khỏe:
- Rau xanh và trái cây: Rau xanh như rau bina, cà rốt, bí đỏ và trái cây như táo, dâu tây, cherry chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp giảm viêm và hạn chế các cơn đau do gout gây ra.
- Ngũ cốc nguyên cám: Các loại ngũ cốc nguyên cám như gạo lứt, lúa mì nguyên hạt không chỉ giàu chất xơ mà còn giúp điều hòa nồng độ axit uric. Người bệnh gout nên ưu tiên sử dụng ngũ cốc nguyên cám trong bữa ăn hàng ngày.
- Sữa và sản phẩm từ sữa ít béo: Sữa chua ít béo, sữa không béo và phô mai ít béo chứa nhiều protein, hỗ trợ quá trình bài tiết axit uric qua thận.
- Các loại hạt và đậu: Hạnh nhân, hạt chia, đậu phộng chứa ít purin và có thể cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng cho người bệnh gout.
Các thói quen sống tốt cho người mắc Gout
Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn, người bệnh gout cũng nên thay đổi thói quen sinh hoạt để cải thiện tình trạng bệnh.
- Uống đủ nước: Nước giúp loại bỏ axit uric qua nước tiểu. Người bệnh gout nên uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày để giúp cơ thể đào thải axit uric hiệu quả hơn.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Các bài tập như đi bộ, yoga, và bơi lội có thể giúp người bệnh kiểm soát cân nặng, giảm áp lực lên khớp và duy trì sức khỏe cơ bắp.
- Kiểm soát cân nặng: Béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc gout và gây ra các triệu chứng nặng hơn. Người bệnh gout nên duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn uống và tập luyện đều đặn.
Việc kiêng khem quá mức đôi khi có thể gây khó khăn cho người bệnh gout. Vì vậy, nếu cần thiết, người bệnh nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ dinh dưỡng hoặc bác sĩ chuyên khoa để xây dựng một chế độ ăn uống phù hợp nhất. Việc kiểm soát gout đòi hỏi sự kiên trì và chú ý, nhưng với những điều chỉnh hợp lý, người bệnh có thể tận hưởng cuộc sống khỏe mạnh mà không lo lắng về các cơn đau do gout gây ra.